Cái giọt nước trong ấm mà đục
Chảy nhẹ nhàng theo rãnh
mềm che
Mon men trên đường mòn
vách lá
Đỉnh giọt chơi vơi đọng thình lình Tôi thấm lợm giọt sương bằng
lưỡi
Nếm vị nồng khao khát xinh
xinh
Em nghiêng mình chào đón gió
mới Mắt lim dim che kín nụ cười
Bình minh thức dậy trong
lòng đó
Đón chào rạo rực của sớm mai
Ai bảo em là công chúa say
ngủ Tôi nói em là hoàng hậu du
dương
Đưa khúc nhạc tôi vào góc phố
Theo điệu đàn lệ úa tuôn rơi
Em đẹp như nàng tiên tóc xõa
Bờ vai em trắng tựa mây tơ Tôi thẩn thơ lạc vào rừng tối
Mãi lần mò mà chẳng thèm ra
Đến khi em lần tay dìu dắt
Bước chân tôi ngã quỵ cuối
đường tình Kinh Bich Lich (tháng 10 năm
1999) Tôi sắp sửa đóng cửa phòng
triển lãm thì người thiếu nữ
bước vào . Khi nhận thấy chỉ
có tôi, ngồi ở chiếc bàn cuối
phòng, nàng do dự, định trở
ra . Tôi nhanh trí chào lớn : - Bonjour!
Nàng đứng khựng lại, rồi gật đầu
chào . Hình như là người
Việt. Nhưng không hiểu sao
tôi nghĩ nàng không nói tiếng
Việt. Tôi tìm thiện cảm : - Vous savez, je n'aurais
vraiment aucun moyen de
vous retenir. Nàng không cười, cũng không
trả lời . Chỉ đi về phía bức
tranh gần nhất, bước chân
ngượng ngùng.
Như thường lệ tôi không
đứng dậy, để người xem tranh được tự nhiên. Lại phải lấy giấy
bút ra vẽ nguệch ngoạc để
chờ. Nhưng người thiếu nữ
không làm tôi dửng dưng.
Nàng đẹp. Có dáng cao thon,
với bộ ngực nẩy nở. Cặp chân dài chắc nịch, cái mông nàng
rung rinh theo nhịp bước bất
giác làm cho tôi phải nhìn
nàng trân trân không chớp
mắt. Nàng là người Việt Nam
đầu tiên đến triển lãm của tôi . Phải thú thật, cho tới hôm nay
chẳng có mấy người đến xem,
chưa bán được gì. Tôi kín đáo
quan sát cô khách quý. Nàng
ăn mặc lạ thường, một áo thêu
nhiều màu như của dân tộc thiểu số ở Việt Nam, một quần
đen ống thật rộng bó lại ở gót
chân phô ra một cái hấp dẫn
tràn khắp, một chiếc khăn quấn
vải đen trên mái tóc để dài .
Khoảng 25 tuổi, chắc nàng không thuộc loại con gái Việt
Nam sinh trưởng ở đây . Nhưng tôi đoán nàng sống
ngoài cộng đồng người Việt, có
chồng Pháp cũng không đáng
ngạc nhiên. Lại một cô trí thức,
đến với hội họa như một thứ văn
hóa cần có để nói chuyện trong giới của mình. Và chỉ
chú ý đến nghệ sĩ đồng hương
trước một chuyến du lịch quê
hương. Tôi thấy nàng đi từ bức
tranh này qua bức tranh
khác khá nhanh. Nàng đang làm cái tối thiểu của phép lịch
sự, trước khi chạy. Nhưng tôi
không thất vọng lâu, sau một
lúc tốc độ thưởng thức của
nàng giảm dần. Và nàng ngừng
hẳn trước bức tranh khỏa thân của đôi trai gái đang âu
yếm mà tôi vừa ý nhất trong
lần triển lãm này . Cũng được
một điểm gặp gỡ. Tôi chỉ biết
vẽ trừu tượng, bức tranh
không có tựa, ai muốn gửi gì vào đó cũng được. Nàng đứng
lâu trước một sự khắc khoải
của tôi, không biết nàng nghĩ
gì. Nhờ vậy tôi có thể ngắm
nhìn mái tóc đen láy chảy dài
xuống quá nửa phần lưng. Ở chỗ đó nàng đã bất ngờ quay lại
nhìn tôi . Hình như có chút
dao động trên nét mặt. Một cái
gì đó làm hai cặp mắt vướng
nhau, vừa muốn tránh, vừa
không chịu thua . Khoảng khắc đủ dài để nàng trở về kịp
sự lạnh lùng. Từ đó tôi chỉ
nhìn được lưng nàng trước
những bức tranh cuối cùng.
Khi xong, người thiếu nữ
gật đầu chào nhanh, tiến thẳng về phía cửa . Tôi rút
danh thiếp, nói với theo:
- S'il vous plait...
Nàng quay phắt lại, giọng khó
chịu :
- Ông có thể nói tiếng Việt. Tôi bị bất ngờ:
- ... Xin lỗi cô .Vì tôi không
chắc cô là người Việt.
Tôi đứng dậy, đi về phía nàng.
Nàng quay hẳn người lại,
nhìn thẳng vào mắt tôi, sẵn sàng. Tôi chọn một câu hỏi
chuyên nghiệp:
- Tôi muốn hỏi, qua tờ báo
nào cô đã biết có triển lãm
này ?
- Tôi đến thăm bạn ở gần đây . Đi qua thấy có tranh của người
Việt thì vào .
- Thật là hân hạnh cho bản
thân tôi .
- Ông đừng mỉa mai . Ông hỏi
thì tôi trả lời . Tôi ít đọc những bài báo phê bình nghệ thuật.
Không có lý do gì tôi để cô
này ngổ ngáo như vậy .
Nhưng tôi vẫn tạm cười hòa:
- Cô có lý, đọc phê bình nghệ
thuật nhiều khi chẳng hiểu gì cả. Tôi chỉ thích đọc những bài
nói về tôi . Để coi người ta
hiểu được tranh mình đến đâu .
Nàng tưởng cần phải có ý kiến
về những tranh mới coi:
- Tranh của anh...xin lỗi cho tôi nói thẳng là nó hơi dâm và
lộ liễu với những cảnh ái ân
thừa thải. Nhưng có lẽ vì tôi
không đủ trình độ thưởng
thức.
- Cái khéo của cô là chê mà người ta không biết. Nhưng
như vậy hơi mất công. Đã chê
thì phải làm cho người ta đau
điếng.
Cái suýt cười của nàng làm
không khí chợt hòa giải, ngoài ý muốn của tôi . Đến gần nàng
hơn, tôi mất hiếu chiến, thiếu
nữ không thể đáng ghét như
những câu nói của nàng.
Nàng và tôi cùng thiếu lời nói
tiếp. Im lặng làm nàng phải nhìn lại một vòng căn phòng.
Tôi nói qua chuyện khác:
- Tôi có cảm tưởng cô ở Pháp
đã lâu . Cô đừng trả lời nếu câu
hỏi thọc mạch vô duyên.
- Anh nói năng đúng là Bắc kỳ. Em qua Pháp từ năm 10
tuổi ... Nhưng sao tôi đi kể đời
tôi cho ông nghe?
Nàng đã lỡ xưng em. Tôi lấy
giọng thản nhiên:
- Anh thấy trong trường hợp đó những người ở đây thường
quên tiếng Việt, nói tiếng
Pháp.
- Em giữ tiếng Việt để thư từ
với mẹ em còn ở Việt Nam. Và
mấy năm gần đây, em về đó làm việc mỗi năm nhiều lần.
- Anh chưa về lần nào từ khi
qua đây . Từ năm 1967. Em làm
việc gì ở Việt Nam? Anh
không tưởng tượng em là
một bà Việt kiều đi buôn hột xoàn hay đồ cổ.
- Họa sĩ như anh thì có hơn gì.
Em làm nghề điện ảnh. Chỉ mới
phụ tá đạo diễn được hai phim
rẻ tiền ở đây . Nhưng em đang
muốn làm phim ở Việt Nam, nên về nhà thường xuyên.
Thôi em về.
- Em đã đọc tên họ anh trên cửa
vào . Nguyễn Văn Khải . Em cầm
danh thiếp này, có thêm địa
chỉ và điện thoại . Anh thấy cần một hôm khác để chúng mình
trao đổi về những gặp gỡ giữa
điện ảnh và hội họa . Nàng lấy
trên tay tôi quyển sổ và bút
chì, ghi tên và số điện thoại
của mình: - Em ở một mình. Nếu em đi
vắng, anh được quyền để lại
một vài câu pha trò, đừng quá
vô duyên.
- Em tên Mân?
- Tên lạ. - Anh muốn nói là quê mùa ?
Cũng không sai . Gia đình em là
nông dân, sống ở Hòa Bình.
Ở thành phố Paris này, tôi
chưa từng gặp một người di
tản đến từ nông thôn miền bắc Việt Nam. Chuyện người Việt
ở đây quả thật có nhiều cuộc
đời kỳ lạ. Tôi ngẩn ngơ nhìn
theo Mân, cho đến khi nàng
bước xuống trạm métro đầu
đường. ________________________
________________________
__ Phải đến bốn lần điện thoại tôi mới
rủ được Mân đi ăn tối lần đầu . Khi
thì nàng đang ở trong một giai
đoạn làm việc căng thẳng, khi
thì nàng bận chuẩn bị một
chuyến về Việt Nam. Lần nào nàng cũng hứa sẽ gọi lại tôi
sau . Tôi đã tính sẽ tiếp tục
gọi cho đến khi nàng yêu cầu
ngừng. Nhà Mân ở quận 7, một khu
nhà giàu của Paris. Nhà xây
vào những năm 30 bằng đá
mài, thuộc loại immeuble
bourgeois , một niềm hãnh
diện của Paris. Dĩ nhiên tôi thắc mắc làm sao cái nghề
phụ tá đạo diễn phim có thể
cho phép Mân ở một mình một
nơi đắt tiền như vậy . Hoặc bố
mẹ nàng có tiền của, hoặc
nàng có một ông chồng ly dị hay một nhân tình triệu phú.
Khi Mân mở cửa, tôi thấy
nàng còn đẹp hơn lần trước. Tối
nay Mân là một thiếu nữ sang
trọng trong một bộ đồ hoàn toàn
đen bó sát thân người. Cặp nhũ hoa lồ lộ hiện rõ qua lớp
quần áo bó sát. Một đôi vòng
bạc to đeo tai, một sợi dây
chuyền vàng nằm gọn lỏn giữa
ngực, nàng đã chuẩn bị xong.
Tôi định hôn má nàng. Nàng từ chối với nụ cười nhẹ :
- Mình là người Việt Nam mà.
Mân đi vào bếp :
- Anh ngồi một tí. Em có nụ vối
mời anh. Căn phòng tiếp khách rộng và
ít đồ đạc. Thoáng nhìn chỉ thấy
một đàn dương cầm, một ghế
canapé da dày màu đen, một
bàn thấp bằng gỗ orme , và
vài chiếc gối lớn để dưới đất thay ghế. Tường trắng làm nổi
bật một thạch bản của Zao Wou
Ki và một bức tranh nhỏ của
Bùi Xuân Phái . Tôi nhìn thấy một nón lá thêu
miền Trung Việt Nam dùng
làm lồng đèn. Sách không đủ
kệ, được xếp thành nhiều
chồng trong một góc. Một bó
hoa rừng to nằm trên sàn gỗ chờ lọ cắm. Bộ máy nhạc đang để
nhỏ một bài của Trịnh Công
Sơn.
- Bao nhiêu năm rồi còn mãi ra
đi Đi đâu loanh quanh cho đời mỏi
mệt... Trăm năm vô biên chưa từng hội ngộ Chẳng biết nơi
nào là chốn quê nhà...
Khi Mân mang bộ đồ trà ra, tôi
đến ngồi sát bên nàng trên
canapé. Tôi để tay lên lưng
nàng. Mân gỡ nhẹ ra : - Anh uống đi . Nước vối không
sợ mất ngủ.
Tôi cố chậm rãi hớp một ngụm
trà còn nóng. Rồi bàn tay tôi
được ở lâu hơn trên đầu gối
nàng. Hình như có tiếng tách trà va chạm vào chiếc đĩa nhỏ.
- Mình đi ăn đâu hả anh?.
Đùi nàng chấp nhận để tôi đi lên
một lúc trước khi tay nàng cản
lại .
- Nước nguội bây giờ anh. Tôi rời vùng vải mỏng lên phần
vai ở trần. Đi theo viền cổ đến
mân mê gáy nàng.
- Anh, mình còn thì giờ.
Mân đã quá gần. Đôi môi nàng
định khép lại khi tôi đến, nhưng lưỡi nàng ra đón khi tôi vào .
Những khuy cài mở dần các
con đường dẫn vào cái ấm
nóng của da thịt nàng.
- Đừng anh. Và tôi bắt đầu nhận thấy cả
người nàng run rẩy . Hơi thở
nàng càng gần thì sự sợ hãi
càng rõ. Tôi cảm thấy nàng
căng thẳng tột độ khi những
ngón tay tôi tìm được đầu vú nhỏ cứng hồng của nàng. Mắt
nàng lim dim khi tôi xoa nhẹ
trên đầu vú của nàng Tôi ngạc
nhiên, Mân như thể còn
trinh tiết.
Ý nghĩ đó làm tôi không kịp cởi bỏ hết quần áo nàng. Đến lúc
tôi lo phần mình thì Mân ôm
chặt lấy tôi, đôi tay và đôi môi
hoảng loạn trên người tôi,
như tìm một nơi ẩn trú, gần
như muốn cầu cứu . Khi Mân kéo tôi nằm xuống ghế da,tôi
định cho nàng tất cả sự trìu
mến để xua đi cơn sợ hãi .
Nhưng làm sao tôi có thì giờ
âu yếm một thân thể mới khám
phá, khi nó vừa khiếp hãi vừa khẩn khoản kêu gọi, khi
nó đóng mở mỗi lúc thêm dồn
dập? Tôi đã đè sát vào người
nàng và dùng hai tay xé
phăng đi lớp áo bên ngoàị Bây
giờ nàng nằm trần truồng trắng muốt dưới mình tôị Thân
nàng tiết ra hơi nóng tình áị
Tôi lần mò xuống khuy kéo và
tuột phăng chiếc quần tây mới
may hôm quạ Hai tay tôi chụp
lấy hai đầu vú nàng và bóp xiết, miệng tôi đặt trên miệng
nàng mãi miết. Tôi rướng
người lên phi nước kiệu và
gục ngã khi con ngựa đã về tới
đích. Phải đến khi Mân và tôi dịu
hẳn, tôi mới cảm thấy một chút thất vọng. Mân đã không chảy
máu . Tôi lỡ lời :
- Mân đâu có yêu lần đầu mà
sao ...
Nàng im lặng một hồi lâu mới trả
lời : - Anh là người đàn ông Việt
Nam đầu tiên trong đời em. Em
sợ, có lẽ vì mong chờ sự gặp
gỡ này quá lâu.
Sau đó tôi dẫn Mân đi ăn một
tiệm cơm Đại Hàn. Nhìn nàng ăn là cả một sự thích thú. Từ cái
mồm rộn rã đến cặp đũa rối rít, tất
cả ở nàng như vui hẳn lên khi
gặp những món ăn cay . Tôi
chăm chú theo dõi Mân chạy
nhảy trên những đĩa đồ ăn. Chờ đến khi sự nhộn nhịp trên bàn
tàn hẳn, tôi mới nói:
- Anh thấy tình yêu chúng
mình tuyệt vời vì là sự gặp
gỡ của hai giai cấp. Mân ở một
căn hộ rộng rãi gần tháp Eiffel. Anh chỉ có một gác trọ chật
chội ở một ngoại ô nghèo .
- Anh bớt cải lương cho em
nhờ. Nhà em ở là một trong
những nhà của Gérard. Em
chưa nói anh, Gérard là bố nuôi của em. Người Pháp,
một vợ hai con. Cha em mất từ
hồi em còn nhỏ. Lúc đó em có
bệnh, Gérard gặp em ở Việt
Nam, đưa em qua đây chữa
bệnh và gia đình ông ta nuôi em. Gérard giàu lắm, anh
biết không. Nhưng thôi .
Chuyện đời của em phức tạp,
anh đừng hỏi thêm. Em cũng sẽ
không hỏi gì về đời anh.
Đêm hôm đó, tôi giật mình tỉnh dậy vì tiếng hét của Mân.
Tôi thấy nàng mồ hôi đầm đìa,
người run bần bật, mắt hãi
hùng, nước dãi chảy ở mép
môi . Tôi không biết cách nào
xoa dịu nàng. - Mân, chỉ là ác mộng thôi .
Không có gì thật đâu .
- Mân tỉnh rồi mà.
Mân từ chối cử chỉ dỗ dành
của tôi . Nàng ngồi dậy, thu
hết người lại ở dưới chân giường. Tôi nhìn nàng ngồi
như vậy, thật lâu trong
bóng tối, bao nhiêu cảm giác
lẫn lộn trong đầu tôi . Tôi liên
tưởng đến sự sợ hãi của
nàng lúc đầu tối . Có một niềm bất hạnh nào đó làm người phụ
nữ này quá mong manh. Đến
khi nghe những tiếng nấc nhỏ,
tôi mới lại gần để nhặt những
giọt nước mắt lã chã trên má
nàng. - Anh đừng hỏi gì em, anh
Khải . Chắc tại vì tối nay ăn ớt
nhiều quá. Truớc khi đi tìm lại giấc ngủ, Mân
đặt tay tôi ở vùng lông phía
dưới của nàng, nhờ tôi dắt
về nơi yên tĩnh. Tôi thấy bàn
tay tôi ấm áp lạ thường. Tôi
thấy tôi yêu Mân hơn bao giờ hết Mân bây giờ là của tôi,
vùng lông ấy cũng là của tôi
Thỉnh thoảng, những giấc ngủ
của Mân ti nghiệp như vậy .
Chỉ về sau tôi mới hiểu, có
một quá khứ đã bám vào Mân từ khi nàng trở về với quê
hương. Thường Mân và tôi chỉ sống
với nhau trong những khoảng
thời gian ngắn, không quá
một hai tuần, cách nhau nhiều
tháng. Mân tìm đến tôi mỗi khi
ở trong nước qua, hay khi nàng muốn ở cạnh một người
đàn ông Việt Nam sau một thời
gian ở Pháp. Rồi một ngày nàng lại ra đi, trở
về cái thế giới riêng tư của
mình, ở Paris hay tận nơi quê
hương. Đã có lần Mân điện thoại
thức tôi dậy vào lúc 6 giờ
sáng, khi nàng mới từ Hà Nội đến phi trường Roissy . Và
nàng cũng có thể chia tay tôi
ở giữa vườn Montsouris, cho
dù là một buổi chiều đầu xuân
có nắng mới . Vậy mà tôi lúc
nào cũng có thì giờ cho nàng. Mỗi lần, Mân xuất hiện như một
ngọn gió hay một ánh nắng lạc
mùa, và biến mất như cái vô
thường của mọi niềm hạnh
phúc. Nàng không cho tôi
biết gì về quá khứ và cuộc sống của nàng. Có lẽ nàng
còn một hành trình để đi một
mình, chỉ cần đây đó một vài nơi
để nghỉ chân, tìm sự lắng
đọng. Nàng cũng không muốn đi
sâu vào cuộc đời của tôi, ngừng lại trước những im lặng
tôi muốn giữ. Cuộc trao đổi giữa Mân và tôi
chỉ đứng ở hiện tại, không lục
lọi quá khứ, cũng không có
những dự tính cho tương lai .
Nhưng trong phần tình cảm
Mân dành cho tôi, nàng cho chân thật và giản dị, không
đắn đo, không điều kiện, không
chờ đợi được trả đáp. Mân như
thế, vừa ích kỷ vừa rộng
lượng. Không biết đến bao
giờ người thiếu nữ này còn ở trong tôi như một sự thật
không đầy đủ, làm tôi cứ để vào
đó bao nhiêu tưởng tượng và
ước mơ, và rạo rực thèm khát
ái ân . Mân có nhiều may mắn. Nhờ
sự giàu có của gia đình
Gérard, tuổi trẻ của nàng là
tuổi trẻ của những cô gái lớn
lên trong một môi trường
không thiếu thốn, ở xã hội văn minh này . Mân không phải
tranh đấu để giành một chỗ đứng
trong xã hội . Nàng cũng
không gặp những khó khăn
hòa nhập của một người đến
từ xa . Lối sống ít ràng buộc của nàng là một ưu đãi nằm
ngoài tầm tay của phần đông
mọi người . Nàng may mắn
đến độ không có một ý thức rõ
ràng về giá trị của lao đng và
đồng tiền. Hồi trẻ, Mân đã tiếp nhận cái giáo dục của những
gia đình tư sản lâu đời ở Pháp,
trang bị cho con người một
sự hiểu biết rộng về văn hóa
và văn học nghệ thuật. Từ
sớm, Mân đã làm quen với nhạc cổ điển, chơi dương cầm, thích
Brahms, Debussy và những
opéras của Rossini . Về ca
nhạc, đến bây giờ nàng vẫn
không thích những loại nhạc
trẻ bằng những bản nhạc của Brassens, Brel và Ferrat.
Nàng biết nhiều về các
trường phái hội họa, hay đi
xem triển lãm, và mê tranh
của Klee, Miro . Thế giới văn chương của nàng đi
từ Duras đến Garcia Marquez,
Kundera, rộng hơn thế giới thơ
còn ngừng ở Aragon và René
Char. Gérard đã giúp nàng tìm
hiểu kịch của Brecht, và nàng thường theo vợ Gérard
đi xem những buổi trình diễn
múa hiện đại, nhất là những
biên đạo của Martha Graham
và Pina Baush. Không phải
ngẫu nhiên mà Mân đến với ngành điện ảnh, từ lâu nàng đã
sống với nghệ thuật của
những Bergman, Antonioni,
Tarkovski . Có lần, nghĩ về
những sở thích này, tôi nói
với Mân: - Anh chưa gặp một cô Á
châu nào có đầu óc và con tim
Tây phương đến như Mân.
Mân là một bà đầm da vàng.
- Anh sai lầm to . Có người
Pháp nào như em, có thể ngồi xổm hàng giờ, thích ăn đủ
loại mắm, không chê thịt chó
khi có rượu đế Hưng Yên đi
kèm. Em còn có thể kể cho
anh biết bao nhiêu tên các
loại cây cỏ và hoa dại của rừng núi Việt Nam. Vấn đề hình như phức tạp hơn
tôi tuởng. Trước khi gặp tôi,
Mân không có cơ hội làm quen
với những người Việt ở Pháp.
Tôi đã dẫn nàng vào các giới
khác nhau trong cộng đồng. Khi đó mới nhận thấy hết sự khác
biệt giữa nàng và những
người Việt tôi quen ở đây .
Những thực tập sinh ở trong
nước qua nhìn Mân như một
người mất gốc. Nàng chẳng biết gì về văn hóa lịch sử Việt
Nam. Nói thích văn học mà thơ
Kiều không thuộc được một
đoạn, ngày nay một tên tuổi
như Nguyễn Huy Thiệp cũng
còn chưa đọc. Đã vậy, làm nghề điện ảnh mà mù tịt về
phim ảnh Việt Nam. Trong giới
người di tản đến đây sau này,
có người nói Mân có cái kiêu
ngạo của một kẻ chưa bao giờ
nếm mùi khổ cực. Cô này chơi trò phụ nữ tự giải phóng theo
kiểu thiên tả bơ sữa ở bên
này . Hay đi về Việt Nam
chẳng qua vì thân Việt cộng.
Những người ở Pháp đã lâu
thì nghi ngờ Mân là một phụ nữ thích sống thác loạn. Gia đình có vẻ giàu có lại không
chịu học Dược hay Nha, đi chọn
cái lãnh vực điện ảnh đầy tình
dục. Không bao giờ thấy cô
ta có mặt ở những sinh hoạt
lớn của cộng đồng, không khéo lại thuộc về phe chính trị thù
nghịch. Lớp trẻ đã Tây hóa
hoàn toàn thắc mắc không
hiểu Mân còn dây dưa làm gì
với cái nước Việt xa lạ. Hay đó
là một cách làm dáng, để cho khác người ? Nói chung,
người ta không nhìn Mân với
con mắt thiện cảm. Nàng cũng
chẳng biết trao đổi gì với
những người đồng hương này .
Có một tối, sau một bữa ăn giữa bạn bè Việt Nam của tôi, ngồi
trên xe về nhà Mân nói:
- Anh Khải, lại một lần nữa, tối
nay em không biết tham gia
vào những câu chuyện của
mọi người . Em xin lỗi anh. Em chưa quen. Lần sau em sẽ cố
gắng hơn.
- Mân đừng nói vậy . Anh sẵn
sàng đổi hết bạn bè của anh
hôm nay lấy Mân. Tại sao mình
phải ăn nói, đi đứng, vui buồn tùy theo cái nhìn và sự chờ đợi
của kẻ khác?
Tôi không thấy rõ mặt Mân
trong bóng tối, chỉ nghe
nàng nói thêm:
- Ở trong nước đã đành, nhưng ngay trong giới người Việt ở
đây cũng vậy ... em thấy mình
khác mọi người quá. Nhưng
này anh, Việt Nam cũng là của
em nữa chứ. *
* * Sàigòn, 24 tháng 5, 1993, 1
giờ 12 sáng Khải của em!
Chắc anh ngạc nhiên lắm. Có
bao giờ em viết thư cho
anh. Em ghét viết thư vì
không biết người nhận thư
sẽ đọc trong tâm trạng nào . Một câu nói đùa sẽ vô duyên
khi người ta đang bực mình vì
một ống nước hỏng trong nhà.
Một tâm sự buồn sẽ lẩm cẩm
khi người ta đang hồ hởi vì
trúng áp phe . Em viết, vì cả ngày hôm nay cô đơn trong
thành phố này . Và đêm mất
ngủ, muốn ngồi nói chuyện với
anh. Em từ Hà Nội vào đây tìm
một người để làm việc, phải 2
hôm nữa mới gặp, nên cả ngày chẳng biết làm gì.
Ở đây em không tưởng tượng
được anh sống ra sao, đang
làm gì. Anh phải tăng gia sản
xuất tranh, bớt ngồi uống rượu
với mấy ông bạn Nam Mỹ của anh. Kỳ tới em về, chúng
mình sẽ trở lại cái tiệm ăn
đường Tiquetonne . Em chỉ
nhớ tên đường vì nó dễ
thương. Những tình yêu của
anh chắc vẫn rối bời như thường lệ. Con nhỏ Fanny
khôn lắm, anh phải coi chừng.
Đến khi nào nó mới chịu về
New York?
Thôi để em kể cho anh một
ngày thừa thãi của em. Sáng sớm em kéo thằng nhỏ con bà
chủ mini hôtel đi ăn quà sáng.
Anh có biết phòng ở Phạm
Ngọc Thạch bây giờ đã 40 đô .
Đáng kiếp cho em, kỳ này nổi
hứng chọn con đường đã vào nhạc của Phạm Duy, và ở cùng
xóm với Trịnh Công Sơn. Mới
sáng đã bực mình, ở chỗ bánh
cuốn, bà bán hàng hỏi Việt
kiều có còn biết ăn cà cuống
hay không. Em chỉ nguôi giận khi nếm nước mắm bà ta
pha . Tại sao anh và em chưa
bao giờ cùng ở VN với nhau
nhỉ? Nếu anh ở đây, em sẽ
dẫn anh đi uống sữa bò tươi ở
Thủ Đức. Buổi tối tụi mình sẽ tập nhảy ở Queen Bee . Ăn xong về nhà, em quyết định
hôm nay không gặp bạn bè
người quen. Em không thuê
xe Cúp, mượn xe đạp để lang
thang trong thành phố. Em
vừa đi vừa nhìn trời nhìn đất giữa rừng xe gắn máy . Chắc
người ta tưởng em hoặc là
một du khách, hoặc là một con
điên. Đâu có ai ngờ em là cả
hai . Một buổi sáng đủ thì giờ đi
một vòng trong Chợ Lớn và ngồi lề đường Trần Hưng Đạo
uống 2 ly nước mía cam vắt. Chính ở chỗ này em nhớ anh
lần đầu trong ngày . Khi nhìn
thấy hai chàng thanh niên
Pháp thích thú đạp xích lô đi
qua . Anh Khải, anh là ông Tây giấy
của em. Anh làm em nhớ cả cái
thành phố có con sông Seine
lẳng lơ khi ẩn khi hiện. Nhớ
những con ngõ đường đá của
Butte aux cailles, những quán cà phê tình tứ của
Mouffetard, những loại
fromages bất hủ của chợ
Montorgueil. Vớ vẩn nhất là
em nhớ cả cái bừa bộn của nhà
anh. Mặc kệ cái cười mỉa mai của
anh, em lên xe đi ăn trưa ở
nhà hàng cơm Pháp của bà Đại .
Ngồi vào bàn ăn, em tưởng
tượng anh ngồi trước mặt,
chỉ sợ anh sẽ chê chai Bordeaux em gọi là đồ dỏm nội
hóa . Ở bàn bên cạnh có một
anh chàng, em đoán là Bắc
Âu, nhìn em với cái sỗ sàng
của người đến từ một nơi văn
minh. Vẻ phong trần của anh ta làm em nghĩ tới một phóng
viên chiến tranh đến trễ một
cuộc chiến. Về ngủ trưa, em mơ thấy
chúng mình yêu nhau trên
một tấm vải lớn trải dưới đất. Trên
vải trắng đã có nhiều lớp sơn dầu
đủ màu . Những mảng sơn còn
ướt tô điểm sự trần truồng của chúng mình, làm hai thân thể
không còn phân biệt được khi
quay cuồng trong màu sắc.
Em say sưa ôm cái mạnh cái
khỏe của anh, còn anh hăng
say đưa đẫy theo nhịp nhúng nhẩy mềm mỏng của em. Tay
anh mân mê đầu vú của em,
em thì thả lòng mình chìm đắm
trong hoang lạc nhấp nhô của
anh. Anh cho em những giọt
diễm tình khi đến phút cao điểm. Em mơ cho anh một thằng
con trai kháu khĩnh.....Giữa
chiều em mới ngủ dậy . Địa điểm du lịch gần nhất là nhà
ông Diệm và ông Thiệu, ở
Dinh Thống Nhất. Tới nơi, em dụ
được một đứa bé mua hộ vé để
sau đó hiên ngang dắt xe đạp
vào Dinh với vé người trong nước, rẻ hơn vé Việt kiều gần
10 lần. Ở trong, em chẳng cảm
thấy gì khi đứng trước những
ngai vua và các phòng tiếp
quan của triều đình. Chỉ học
được thêm một chi tiết lịch sử là bà Nhu hồi đó thích đánh bài
mạt chược. Quyền lực chính
trị của một thời chỉ còn là
những trang trí tìm cảm kích. Đến cuối chiều, em ra bến tàu
hứng gió, nhìn những cặp
uyên ương thề thốt với nhau
dưới chân Khách Sạn Nổi, cung
điện mới của những nhà tư bản
xã hội chủ nghĩa . Một ngày nào đó những cặp tình nhân
này cũng sẽ mua được những
chiếc xe hơi Nhật mới tinh. Khi thành phố lên đèn, em
chợt nhớ một phụ nữ không
thể ngồi buổi tối một mình trong
một nhà hàng. Em đến khu cơm
bình dân gần chợ Bến Thành.
Những bàn ăn trên lề đường phải nhờ ánh sáng của các
tiệm phía trong, làm em ngại
ngồi vào bàn, đến đứng cạnh xe
hàng mì và để đĩa mì xào trên
yên xe đạp mà ăn.
Ông già bán hàng vừa cắt thịt vừa lẩm bẩm một mình.
- Con gái trẻ đẹp như vậy mà
mặt như đưa đám. Chắc lại thất
tình. Đúng là một thời buổi nhốn
nháo. Sau đó em về nhà mượn xe
Cúp. Em chạy khắp các con
đường, khu xóm của thành
phố này . Len lỏi giữa những
dòng xe nườm nượp chảy .
Đuổi theo những bóng xe thoáng thấy trong đám đông.
Chạy đi chạy lại giữa những
không gian sặc sỡ đèn màu và
những không gian đen đậm
bóng đêm. Em chạy mãi, chạy
mãi, cho đến khi những ồn ào, bụi bậm và ánh đèn của
thành phố thấm đủ vào người
để về tìm giấc ngủ. Tại sao ở
Sàigòn, Paris hay Hà Nội,
chẳng có chỗ nào cho em
sống? Bây giờ em kể chuyện cười
cho anh nghe . Em đã có khá
nhiều chuyện về kinh tế thị
trường theo định hướng
XHCN. Để trao đổi với những
chuyện tục và chuyện người Bỉ của anh. Nhưng thôi em phải ngừng ở
đây . Chưa gì đã có chỗ bị ướt
nhòa . Không lẽ nói dối anh là
thư bị hắt mưa . Anh có biết
chúng mình xa nhau đến nửa
vòng địa cầu ? Mân. - Anh Khải, anh đến em liền đi .
Em cần anh.
- Có chuyện gì vậy Mân?
- Em mệt quá rồi - Nàng đã bỏ
điện thoại xuống. Tôi không có thì giờ dọn đồ vẽ.
Gọi thang máy, nhưng chạy
xuống cầu thang. Tôi luýnh
quýnh một lúc mới rồ được máy
xe . Đã hơn 1 giờ đêm mà sao
đường phố chưa vắng xe . Không có cách nào phóng
nhanh hơn. Những đèn đỏ nhiều
quá, làm điên lên được. Từ gần
một tháng nay tôi không gặp
Mân. Nàng nói đừng gọi, để
nàng làm việc khẩn trương. Đến trước nhà Mân, không có
chỗ đậu, tôi bỏ xe giữa đường.
Phải làm hai lần mã số mới mở
được cửa lớn. Ba tầng cầu
thang quay vòng mãi mới hết.
Tôi thở dồn dập khi tay đập mạnh vào cửa nhà Mân. Cửa mở, ánh sáng yếu ớt từ
phía trong không đủ để nhìn rõ
mặt nàng. Bàn tay tôi nhận
thấy má nàng nóng bừng.
Người nàng chao đảo khi tôi
lách đi vào . Tôi bật thêm đèn. Xót xa khi nhìn thấy Mân, nét
mặt rã rượi, đôi mắt không
còn hồn, người như đã đến chỗ
kiệt sức. Căn phòng làm tôi
rùng mình. Đồ đạc thật bừa bộn.
Dưới đất ngổn ngang giấy, những trang giấy nằm rời rạc khắp
nơi, nhiều trang bị vò nhàu
hay xé vụn. Một vài đĩa đồ ăn
còn thừa, vỏ chuối đã đen thâm,
những chai nước suối và ly
giấy vứt lung tung trên sàn gỗ.
- Mân, sao vậy ? Nàng chỉ còn sức đứng dựa
vào tường, mắt nhắm
nghiền. Tôi nhìn Mân, nhìn
căn phòng, không biết nói gì,
làm gì. Tôi đi lại vô định trên đống
giấy . Tính mở cửa sổ nhưng hai cánh cửa đã mở toang.
Phải một lúc sau tôi mới quỳ
xuống nhặt dọn những trang
giấy . Giấy chằng chịt nét chữ của
Mân, xóa sửa khắp nơi, chữ
to chữ nhỏ, chữ thẳng đều
chữ xiêu vẹo, hàng nằm
ngang hàng nằm dọc. Ngòi
bút có khi tạo những hình vẽ vô nghĩa ở góc trang, hay để
lại những nét hằn học trên
giấy . Hình như Mân viết
truyện hay bút ký. Tôi giật
mình khi Mân hét :
- Không. Không đụng vào gì cả. Nàng chạy tới giằng mạnh
những trang giấy tôi cầm. Vứt
chúng ra xa . Đẩy tôi về phía
sau . Thoát ra khỏi sự níu kéo
của tay tôi . Nhưng vấp phải
bộ máy nhạc gần đó. Mân cúi xuống cầm lấy chiếc máy trên
cùng, ném nó vào tường.
Tiếng vỡ của máy vang chát
chúa . Nàng đạp đổ chồng máy còn lại
dưới chân. Nàng chạy đến
tường. Tay đập loạn xạ vào
tường. Tôi phải lấy hết sức
kềm hãm sự giãy giụa của
nàng, cho đến khi giữ chặt được hai cổ tay nàng. Mặt
nàng sát gần. Mắt nàng đầy căm
hờn.
- Buông ra . Tôi bảo buông ra
ngay . Nếu không giết tôi đi .
Tôi không thèm sống. Tôi muốn chết. Sao tôi không
chết được.
- Mân. Anh van em. Anh yêu
em.
- Tôi không yêu anh. Không
yêu ai cả. - Không sao Mân. Anh chỉ
muốn em thương lấy mình một
chút.
- Tôi không cần anh thương
hại . Anh vứt cái thương hại đi
chỗ khác. Tôi ghê tởm cái thương hại của anh. Ai cho
anh quyền nhìn tôi khổ. Đời tôi
ủng thối sao anh còn mò tới .
Cái khổ nó thu hút anh phải
không. Anh để tôi yên. Ra
ngay khỏi nhà tôi . Anh không có chỗ nào cả trong đời tôi .
Anh nghe chưa . Không bao
giờ anh có chỗ trong đời tôi . Tôi chóng mặt, như nhìn thấy
một hố sâu thăm thẳm trước
mắt. Tôi thả Mân ra và lùi dần.
Đau nhói và khó thở. Tôi lết
về phía cửa sổ tìm không khí.
Mắt tôi bị lòa bởi cái đen đặc của đêm khuya ở ngoài.
Tôi đứng ở đó không biết bao
lâu, cho đến khi cảm thấy ướt ở
bờ vai phía sau, và nhận ra
những cái giựt rõ dần trên
lưng. Tôi quay lại đỡ Mân vào người .
- Khóc đi Mân. Khóc từ từ.
Khóc cho thật nhiều . Khóc
cho thật lâu . Khóc cho cạn
hẳn tức tưởi trong người .
Cần thật nhiều nước mắt cho hai đứa chúng mình.
Tôi kéo Mân ngồi xuống đất. Tôi
ru nàng khóc.
- Anh, làm sao anh chấp nhận
em bây giờ. Em làm hỏng tất cả
mọi chuyện. Em hông biết cách nào tránh làm người
khác đau . Có bao giờ em biết
yêu đâu . Chỉ sống với người
khác, em còn không làm
được. Tới khi nào em mới yêu
được anh. Mà em có khổ thì phải chịu một mình chứ. Anh
đâu có tội gì mà phải nhận cái
khổ của em. Không biết ngày
hôm nay còn ai có tội với đời
em nữa không. Chắc em điên
thật. Nhưng không. Em không điên đâu, hồi đó nhà
thương đã coi kỹ lắm mà. Suốt
đời em sợ điên. Làm sao để
mình không bao giờ điên hả
anh. Anh đừng để em điên nhé
anh Khải . Em đã sống xa nơi đó lâu lắm rồi, sao không đủ. Chỉ
tại vì em muốn viết cho tới
cùng. Em muốn viết để tự chữa
khỏi những giấc ngủ có ác
mộng. Em dại quá, tự chữa làm
sao được. Em hứa với anh, em ngừng viết, em không bao
giờ viết nữa . Nhưng anh
chờ em, cũng phải có ngày em
sẽ không còn thức giấc anh
giữa đêm. Anh chờ em đi, ngày
nào em khỏi, em sẽ cho anh hết tất cả cái bình thường của
em. Anh Khải, em đã giấu mọi
người, giấu anh cái thảm họa
em gặp hồi nhỏ. Vì sợ từ đó
người ta nhận ra cái điên của
mình ngày hôm nay . Hình như em còn nhục vì nó, khi
nhìn đời sống an lành của
người khác chung quanh. Em
sống với nó như một tội lỗi phải
mang theo suốt đời . Nhưng
hôm nay em muốn kể hết cho anh. Ngoài mẹ em và Gérard,
em chỉ còn anh để thương. Hết