Nhậu nhiều - coi chừng hư khớp
háng Về khoản nhậu thì có lẽ dân Việt
Nam là “Vô địch”. Nhậu mọi lúc mọi
nơi và hậu quả thì cũng vô số kể.
Một trong số đó là tình trạng hư
khớp háng do hoại tử chỏm xương
đùi. Nguyên nhân và triệu chứng Hoại tử chỏm xương đùi là tình
trạng chết của xương do thiếu
máu nuôi. Bệnh thường xảy ra ở
độ tuổi từ 30 - 60, xảy ra ở cả 2
chỏm xương đùi với độ nặng khác
nhau hay như nhau. Bệnh xảy ra do các bệnh lý gây tắc các
mạch máu nhỏ cung cấp máu cho
chỏm xương đùi, ví dụ tắc mạch
do các chất mỡ gây tắc mạch
trên những bệnh nhân có tổn
thương gan do rượu. Nguyên nhân có thể chia làm 2
nhóm chính là có chấn thương
hay không chấn thương.
Nguyên nhân do chấn thương ví
dụ như: té gãy cổ xương đùi,
trật khớp háng… nguyên nhân không do chấn thương bao gồm:
uống nhiều rượu, bia, dùng
corticoide liều cao kéo dài, bệnh
lý giảm áp như những người thợ
lặn lặn sâu và trồi lên đột ngột,
bệnh lý hồng cầu hình liềm, chạy tia xạ và có khoảng 25% không
rõ nguyên nhân là gì. Triệu chứng thường là có cơn
đau khởi phát đột ngột mà có lẽ là
do thiếu máu nuôi đột ngột. Tuy
nhiên, bệnh nhân thường đã có
tình trạng hoại tử chỏm trước đó.
Cơn đau ngày càng nhiều khi xương chết làm xẹp chỏm
xương đùi, đau khi đi đứng và
giảm khi nghỉ ngơi. Cơn đau
xuất phát từ bẹn lan xuống mặt
trong đùi hoặc đôi khi cảm giác
đau sau mông. Cơn đau làm hạn chế các vận động của khớp háng
và khi khám thấy động tác xoay
ngoài và xoay trong háng bị giảm
trước. Đôi khi bệnh nhân có cảm
giác đau ở vùng gối và khiến cho
nhiều bác sĩ chẩn đoán lầm. Chẩn đoán và điều trị Việc chẩn đoán thường dựa trên
lâm sàng và X-quang, tuy nhiên
ở giai đoạn sớm, X-quang thường
qui không phát hiện được, mà
phải cần tới phim MRI mới cho phép
thấy các tổn thương xương sớm. Khi đã có chẩn đoán, việc điều
trị sẽ bao gồm thuốc kháng viêm
giảm đau nhưng kết quả không
khả quan mấy. Có rất nhiều phương pháp mổ xẻ
nhằm mục tiêu cứu vãn chỏm
xương đùi, động tác đơn giản
nhất là khoan giải áp, phức tạp
hơn có thể ghép xương xốp sau
khi khoan, ghép mào chậu có cuống mạch hay xương mác có
cuống mạch, nghĩa là bác sĩ sẽ
khoan 1 đường hầm giải áp
trong chỏm xương đùi, sau đó sẽ
dùng một miếng xương có mạch
máu nuôi đi theo đặt vào trong chỗ đường hầm với hy vọng là chỏm
xương đùi sẽ có máu nuôi và
sống lại. Lý thuyết là như thế nhưng kết
quả khá hạn chế. Tuy nhiên,
người ta vẫn tiến hành vì mục
tiêu cứu lấy chỏm xương đùi. Khi chỏm xương đùi đã hư hoàn
toàn thì biện pháp cuối cùng để
giải thoát cho bệnh nhân khỏi cơn
đau và sự tàn phế là thay khớp
háng. Thay khớp háng giúp bệnh
nhân đi lại dễ dàng, không đau. Tuy nhiên, việc gì cũng có mặt
trái của nó. Điều đầu tiên là khớp háng nhân
tạo không thể tốt hơn chỏm
xương đùi thật, bệnh nhân sẽ
không được phép ngồi xổm hay
bắt chéo chân, nguy cơ có thể bị
trật khớp háng mặc dù có nhiều nỗ lực nghiên cứu từ các hãng dụng
cụ để giảm thiểu tình trạng này. Thứ đến khớp háng nhân tạo có
một tuổi thọ nhất định, sau một thời
gian 10-15 năm sau khớp hư thì
phải thay lại. Việc thay lại sẽ rất
khó khăn và tốn kém do xương bị
hư nhiều. Người mang khớp háng nhân tạo cũng giống như mang
van tim nhân tạo cũng phải tránh
để bị nhiễm trùng ở da, răng,
miệng hay những nơi khác, vì khi
đó vi khuẩn sẽ bám vào khớp
háng nhân tạo gây ra nhiễm trùng và như thế thì rất tồi tệ. Vì những biến chứng trên mà các
bác sĩ cố gắng kéo dài thời gian
sử dụng chỏm xương đùi thật
càng lâu càng tốt, cho đến khi
không còn cách nào khác thì sẽ
thay chỏm. Ở nước ngoài, bệnh nhân được bảo hiểm trả nhưng
ở Việt Nam thì việc thay khớp
háng sẽ là một gánh nặng cho
bệnh nhân vì giá khá cao. Tốt nhất có lẽ nên… bớt nhậu để
giảm bớt nguy cơ hoại tử chỏm
xương đùi và cũng là một trong
những cách tiết giảm chi tiêu
trong tình hình khủng hoảng kinh
tế như hiện nay.